Wielka modernizacja śluz na Kanale Gliwickim zakończona. Pochłonęła ponad 70 mln zł

Wieloletni projekt remontu i modernizacji śluz Kanału Gliwickiego został dziś oficjalnie zakończony. Inwestycja ma na celu znaczną poprawę warunków oraz możliwości transportowych tej drogi wodnej, poprzez zwiększenie jej przepustowości, efektywności i bezpieczeństwa użytkowników oraz obsługi.

Uroczystość wieńcząca prace miała miejsce na odnowionej śluzie Sławięcice. Udział wzięli w niej m.in. prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Przemysław Daca, przedstawiciele regionalnej Komisji Europejskiej w Polsce, wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski, wojewoda opolski Sławomir Kłosowski, poseł Katarzyna Czochara, poseł Violetta Porowska, prezydent miasta Kędzierzyn-Koźle Sabina Nowosielska, wicestarosta powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego Józef Gisman oraz wykonawcy inwestycji.



Idea stworzenia wodnego systemu transportu, łączącego Odrę z Górnym Śląskiej pojawiła się już pod koniec XVII w., wraz z rozwijającym się w tym czasie przemysłem. Na początku lat 30-tych XX wieku zdecydowano o budowie całkowicie nowej drogi wodnej, przystosowanej do ówczesnych oczekiwań związanych z transportem. Zlokalizowaną ją częściowo w śladach Kanału Kłodnickiego, który zdecydowano się zlikwidować. Pracę nad tą ważną dla regionu i transportu inwestycją rozpoczęto w roku 1934, a zakończono w 1938.

Zasadniczo, były one prowadzone za sprawą wysiłku tysięcy zatrudnionych pracowników z niewielkim udziałem maszyn i sprzętów mechanicznych. Gotowy Kanał Gliwicki został oddany do użytku w dniu 8 grudnia 1939 r. i liczył 40,6 km długości, pokonując różnicę skrajnych stanowisk wynoszącą 43,6 m, za pomocą 6 śluz: Kłodnica, Nowa Wieś, Sławięcice, Rudziniec, Dzierżno i Łabędy. Łączący Górny Śląsk z rzeką Odrą na wysokości Kędzierzyna-Koźle, nowy kanał przystosowano do żeglugi jednostek o ładowności do 500 ton.

Kanał Gliwicki, choć intensywnie eksploatowany, nie był modernizowany od momentu swego powstania. W trakcie jego użytkowania prowadzone były jedynie bieżące i doraźne remonty oraz odmulanie w wybranych sekcjach. W roku 1986 szlak wodny znalazł się pod zarządem Okręgowej Dyrekcji Gospodarki Wodnej w Gliwicach, jednakże sytuacja gospodarcza kraju w tym okresie nie pozwalała na przeznaczanie środków finansowych na cele inwestycyjne w gospodarkę wodną. Również w latach późniejszych niewystarczający budżet umożliwiał jedynie wykonywanie prac niezbędnych w celu utrzymania drogi wodnej, bez których istniałaby groźba jej zamknięcia.

Tymczasem śluzy na Kanale Gliwickim wraz z upływem czasu stawały się coraz bardziej awaryjne, ich stalowe konstrukcje ulegały stopniowej korozji, a elementy betonowe traciły swoje właściwości. Prace naprawcze dotychczas prowadzone na tych obiektach hydrotechnicznych miały na celu utrzymanie drożności drogi wodnej, nie zaś jej trwałą modernizację i okazały się ostatecznie niewystarczające wobec 80-letniej eksploatacji.

Celem modernizacji jest przede wszystkim poprawa warunków transportu wodnego na kanale oraz zmniejszenie awaryjności znajdujących się na nim obiektów, dzięki czemu wzrośnie bezpieczeństwo korzystających z niego osób, jak również okolicznych mieszkańców.

W poniedziałek na odnowionej śluzie Sławięcice odbyła się konferencja kończąca realizację projektu „Modernizacja śluz odrzańskich na Kanale Gliwickim, na odcinku w zarządzie RZGW Gliwice - przystosowanie do III klasy drogi wodnej - etap II".

- Dzisiaj mam przyjemność odbierać dwie ostatnie wyremontowane śluzy za ponad 70 mln zł, również ze środków unijnych. Tym sposobem Kanał Gliwicki jest cały, jeżeli chodzi o obiekty, o śluzy, wyremontowany - opowiadał Przemysław Daca, Prezes Wód Polskich

- Oddajemy go w ręce armatorów, kapitanów żeglugi śródlądowej. Nic, tylko pływać, bo obiekty są piękne. Wody Polskie i nasi pracownicy są do państwa dyspozycji. Mam nadzieję, że tak, jak wzorem 2018 r., kiedy udało nam się uruchomić most węglowy, żegluga towarowa śródlądowa wróci. Oczywiście zapraszamy również i żeglugę turystyczną, rekreacyjną - dodał Przemysław Daca.

Zakres prac modernizacyjnych prowadzonych na obiektach przez wykonawcę objął m.in. przebudowę i remont odcinków awanportów oraz komór śluz, a także rekonstrukcję betonów ich głów dolnych i górnych wraz z dnem. W ramach inwestycji wykonany został remont podziemnej i nadziemnej części budynku sterowni oraz zlokalizowanych na głowach śluz maszynowni. Uruchomione zostały także kanały obiegowe.

Pięknie wygląda zmodernizowana śluza na Kanale Gliwickim w Sławięcicach. Ale na tym nie koniec, gdyż remont przeszła także śluza Nowa Wieś. Ta inwestycja ma ogromne znaczenie dla Opolszczyzny. Tworzymy miejsca pracy i przywracamy żeglowność w regionie - mówi Sławomir Kłosowski, Wojewoda Opolski.

- Kanał Gliwicki dzięki przeprowadzonym modernizacjom znów może stać się istotną w skali regionu trasą żeglugi śródlądowej. Rozwój tej drogi wodnej stanowi gwarancję bezpieczeństwa dla jej użytkowników, a także jest przykładem wzrostu nakładów inwestycyjnych na rozwój dróg wodnych w Polsce – powiedział Wiceminister Infrastruktury Grzegorz Witkowski.

Wśród prac prowadzonych na modernizowanych obiektach hydrotechnicznych przewidziano montaż nowych wrót, o łącznej wadze 360 ton, remont elementów konstrukcji zapewniających śluzowanie oraz modernizację istniejących mechanizmów napędowych. Usunięto osad z dna awanportów oraz wyposażono śluzy w nowoczesną, energooszczędną instalację elektryczną, teletechniczną i elektroniczną. Śluzy zyskały również nowy system monitoringu i elektronicznego sterowania. Koszt inwestycji wyniósł ponad 72 miliony złotych.