Subregion chce wydać setki milionów na inwestycje. Najwięcej na Górze Św. Anny

Subregion kędzierzyńsko-kozielski ma już koncepcje inwestycji szacowanych na ponad 200 mln zł, które mają zintegrować samorządy w orbicie Kędzierzyna-Koźla. Teraz przed nimi rzecz trudniejsza – trzeba je zrealizować. Ale na razie nie do końca wiadomo, jak będzie się to odbywać, bo subregion jako projekt właśnie się zakończył.

Artykuł ukazał się w Tygodniku Kędzierzyńsko-Kozielskim Dobra Gazeta - nr 20.

– Nauczyliśmy się pisać projekty wspólne dla wielu samorządów i to jest baza do tego, aby aplikować po środki, które pozwolą na ich realizację. Natomiast teraz nastąpi czas aplikowania po te fundusze. Pewien etap funkcjonowania subregionu się więc zamyka, ale otwiera kolejny – mówi prezydent Kędzierzyna-Koźla Sabina Nowosielska.

Projekty łączą

Subregion to projekt unijny, który sam służyć ma stworzeniu możliwości sięgania po pieniądze zgrupowanym w nim samorządom – takie podejście preferuje Unia Europejska w ramach obecnej perspektywy budżetowej na lata 2014–2020 – głównie poprzez Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego. Liderem subregionu jest Kędzierzyn-Koźle. Poza nim w projekcie uczestniczą wszystkie gminy z terenu powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego wraz z tym samorządem, a także m.in. Strzelce Opolskie (gmina i powiat), Jemielnica, Zawadzkie i Ujazd. Celem porozumienia jest poprawa warunków życia mieszkańców, kreowanie wzrostu gospodarczego i tworzenie miejsc pracy. A także integracja samorządów. Działając razem, są w stanie uzyskać potencjał pozwalający na realizację przedsięwzięć, których gminy nie byłyby w stanie udźwignąć w pojedynkę. A dzięki temu stać się bardziej konkurencyjne dla otoczenia.

Stworzone mają zostać również silniejsze połączenia pomiędzy dominującym Kędzierzynem-Koźlem a pozostałymi samorządami. Mają się także zarysować granice współpracujących samorządów jako nowy obszar wspólnych działań – zamieszkuje go aż 168 tys. ludzi.

Tyle teorii. Po ponad dwóch latach trwania projektu „Zintegrowane podejście terytorialne szansą rozwoju Kędzierzyńsko-Kozielskiego Subregionalnego Obszaru Funkcjonalnego” wiadomo już, jak subregion zamierza przekuć to w praktykę, ale kto i kiedy to zrobi, pozostaje kwestią, która dopiero zostanie wypracowana.

W grupach czy wszyscy razem?

– Kończymy projekt związany z subregionem. Jego efektem są liczne dokumentacje, które pozwolą na aplikowanie po środki unijne w ramach obecnej perspektywy budżetowej – wyjaśnia Dariusz Kantor, zastępca kierownika projektu. – Są projekty, których liderem jest gmina Kędzierzyn-Koźle i to ona będzie mogła składać je w partnerstwie z innymi jednostkami. Natomiast pojawiają się również sygnały, aby powołać stowarzyszenie subregionu kędzierzyńsko-kozielskiego gromadzące dotychczasowych partnerów i wówczas ono byłoby swego rodzaju operatorem działań oraz aplikowało po środki pozabudżetowe. Prawdopodobnie ze względów proceduralnych dotyczyłoby to przeważnie projektów „miękkich”. Projekty związane z budową infrastruktury raczej będą realizowane w modelu lider plus partnerzy – dodaje.

Jeśli jednak stowarzyszenie nie powstanie, inwestycje na swoim terenie będą realizować poszczególne samorządy, koordynując prace między sobą. Na przykład w przypadku budowy ścieżek rowerowych będą to ustalenia, które pozwolą na połączenie poszczególnych odcinków w spójną sieć. W przypadku tras rowerowych finansowanie może odbywać się co najmniej poprzez RPO, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Program Współpracy Transgranicznej Polska – Czechy.

Zwarci i gotowi

We wtorek 25 sierpnia odbyła się trzecia już konferencja subregionu kędzierzyńsko-kozielskiego, podczas której podsumowano projekt i zaprezentowano efekty jego realizacji – a więc głównie dokumentacje techniczne przyszłych inwestycji infrastrukturalnych, które będą realizowane na terenie zrzeszonych samorządów. Jest ich około 55. To przede wszystkim programy funkcjonalno-użytkowe dla terenów inwestycyjnych, stworzenie centrum dziedzictwa kulturalno-przyrodniczego na Górze św. Anny (największe z zadań, warte około 80 mln zł) i budowa zintegrowanej sieci transportowej.

– Instytucje finansujące przykładają wielką wagę do tego, jak przygotowane są projekty. My poświęciliśmy na to ponad dwa lata, mamy bardzo dobrą dokumentację, która z pewnością pozwoli na realizację wielu zadań – zapewnia Dariusz Kantor.

Łącznie wartość wszystkich projektów, które mają być realizowane w ramach subregionu, szacowana jest na 200–300 mln zł. Natomiast projekt samego subregionu to głównie koszty wytworzenia dokumentacji, kosztował 1,6 mln zł i w 90 procentach został sfinansowany ze środków unijnych.

---

 

Rowerem po subregionie

Jednym z projektów, które będą realizowane przez samorządy należące do subregionu, jest stworzenie sieci tras rowerowych, biegowych, konnych i szlaków kajakowych. Będą one tworzyły spójną całość z istniejącymi drogami komunikacji. Ścieżki rowerowe mają służyć rekreacji i turystyce, ale nie tylko. Zostały tak wytyczone, aby skłonić do korzystania z jednośladów także osoby dojeżdżające do pracy lub korzystające z mieszanych form transportu, a więc na przykład przesiadające się z roweru do pociągu. Dlatego te odcinki ścieżek zostaną wytyczone optymalnie, co ma wykluczyć krótsze, ale mniej bezpieczne alternatywy przejazdu. Z tych samych powodów bardzo istotna staje się nawierzchnia, z której będą budowane ścieżki. Jeżeli nie będzie to asfalt, a na przykład tłuczeń lub kostka betonowa, część rowerzystów może zdecydować się na jazdę ulicą, co wiąże się z mniejszym wysiłkiem.

Na terenie subregionu ma powstać 15 tras rowerowych plus wiele połączeń lokalnych do szkół, zakładów pracy czy obiektów użyteczności publicznej. Łączna długość nowych dróg ma wynieść około 200 kilometrów. Na terenie gminy Kędzierzyn-Koźle długość ścieżek ma zostać podwojona w stosunku do aktualnego stanu. Wraz ze ścieżkami budowana będzie infrastruktura towarzysząca, a więc na przykład parkingi dla jednośladów.

Góra św. Anny superatrakcją turystyczną

Nawet około 80 mln zł pochłonie realizacja projektu centrum kulturalno-przyrodniczego na Górze św. Anny. Inwestycje będą realizowane w różnych strefach – z podziałem na sakralną i świecką. W części mieszkalnej na głównej drodze przejazdowej ma się pojawić bruk. Będą budowane parkingi. Inwestycje obejmą także amfiteatr, który będzie częściowo rewitalizowany, jak i pomnik Czynu Powstańczego, gdzie pojawi się m.in. oświetlenie. Powstaną ścieżki edukacyjne i turystyczne. Inwestycje mają być realizowane w perspektywie kilku lat.