Powiat czeka na nowe rozdanie środków europejskich. Starosta Paweł Masełko o sytuacji w samorządzie

Rok 2022 był dla samorządów czasem wytężonej pracy, w którym musiały radzić sobie z trudnościami związanymi z kryzysem uchodźczym oraz inflacją i rosnącymi kosztami funkcjonowania. Starosta Paweł Masełko opowiada o bieżącej sytuacji w powiecie oraz wyzwaniach, z jakimi samorząd będzie mierzył się w najbliższych miesiącach.

Po rosyjskiej napaści na Ukrainę do Polski napłynęła fala uchodźców, a pomaganie im w dużej mierze spadło na barki samorządów. Jak w tym trudnym okresie radził sobie powiat?

- Uważam, że stanęliśmy na wysokości zadania zarówno jako samorząd, ale przede wszystkim społeczeństwo. Mierzyliśmy się z dodatkowymi obowiązkami, jednocześnie realizowaliśmy nasze podstawowe działania. Powiat w mijającym roku sięgnął po ponad 23 mln zł dofinasowania z przeróżnych programów czy funduszy krajowych. Do tego należy dodać ponad 7 mln zł z puli środków unijnych. Razem daje to kwotę 30 mln zł skierowanych wprost na remonty dróg, boiska sportowe dla młodzieży, sprzęt i diagnostykę w szpitalu ale też zadania za zakresu opieki społecznej, programy skierowane do osób poszukujących pracy, pochodzące z funduszu pracy, albo zakładających działalność gospodarczą, realizowane przez urząd pracy. Powiat wspierał też osoby niepełnosprawne, dzieciaki w pieczy zastępczej poprzez programy realizowane przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Samorząd regularnie dofinansowuje naszych strażaków i policjantów, pomagając w modernizacjach sprzętu łączności albo zakupach specjalistycznych wozów ratownictwa.

Kryzys energetyczny i inflacja odciskają się na sytuacji finansowej zarówno mieszkańców, jak i samorządów. Jaki będzie budżet powiatu na 2023 rok?

- Tak jak w przypadku chyba wszystkich samorządów w kraju skonstruowanie budżetu na 2023 rok było dużym wyzwaniem. Poradziliśmy sobie, w czym duża zasługa pracowników starostwa, radnych i całego zarządu. Zmiany wprowadzone przez rządzących ograniczyły nasze wpływy, do tego mierzymy się z inflacją. Mimo wszystko udało nam się skonstruować dobry budżet na trudny czas. Dochody na przyszły rok wyniosą około 129 milionów, a wydatki sięgną 133 milionów, planowany deficyt wyniesie około 4 milionów i najpewniej zostanie on pokryty z wolnych środków. Mamy dużo znaków zapytania, będziemy obserwować sytuację w gospodarce. Jeśli przydarzy się duże spowolnienie bądź recesja, to i wpływy do naszego budżetu będą niższe.

Tym co szczególnie interesuje mieszkańców są inwestycje. Czego możemy spodziewać się w najbliższych miesiącach?

- Kończymy dużą przebudowę Domu Pomocy Społecznej w Sławięcicach, to inwestycja warta siedem milionów, która zakończy się na początku przyszłego roku. Drugą bardzo ważną inwestycją będzie przebudowa ulicy Spacerowej na długości około kilometra wraz z pogłębieniem skrajni wiaduktu. To odcinek newralgiczny dla rozwoju gospodarczego miasta, ma połączyć planowany łącznik z obwodnicą północną. Pozyskaliśmy też około 250 tysięcy złotych na cyfryzację urzędu - chcemy wprowadzać elektroniczny obieg dokumentów i to, żebyśmy mogli więcej spraw załatwić w formie online. Jeśli chodzi o inne inwestycje, to te będą uzależnione od środków zewnętrznych: Krajowego Planu Odbudowy czy Funduszy Spójności UE. Mamy przygotowane strategie i dokumentacje projektowe na różne zadania, czekamy na możliwość pozyskania środków na ich realizację.

Długo wyczekiwaną inwestycją jest też rozbudowa kozielskiego szpitala, która pozwoliłaby skoncentrować w jednym miejscu wszystkie oddziały.

- Mamy gotową dokumentację, natomiast samorząd, jak i szpital nie będą w stanie udźwignąć ciężaru finansowego tego zadania, stąd tu również czekamy na środki zewnętrzne. W mojej opinii rozbudowa szpitala będzie głównym celem samorządu powiatowego na kolejną kadencję. Skoncentrowanie całego potencjału medycznego w jednym miejscu będzie z korzyścią dla pacjentów i personelu, przyczyni się też do poprawy efektywności szpitala.

W związku z kryzysem energetycznym wszystkie samorządy zostały zobligowane do oszczędności.

- Ograniczamy zużycie energii, czasy są trudne, więc tak naprawdę każdy z nas powinien dołożyć swoją cegiełkę. Jako samorząd częściowo wymienialiśmy oświetlenie na ledowe, tam, gdzie jest to możliwe staramy się, by nasi pracownicy wypełniali swoje obowiązki zdalnie. Urząd w niektóre dni pracuje krócej, tak jak w przedświąteczny piątek.

W ostatnich dniach atak zimy dał nam się mocno we znaki. Sytuacja na drogach była trudna, co oznacza kłopoty dla kierowców i większe wydatki dla samorządów.

- Mamy podpisane umowy na zimowe utrzymanie dróg powiatowych we wszystkich gminach. Przy tak obfitych opadach jakie obserwowaliśmy w ostatnich dniach nie jest możliwe natychmiastowe odśnieżenie wszystkich dróg, co widzieliśmy chociażby na drogach krajowych, których zarządca ma przecież znacznie więcej środków i narzędzi przeznaczonych na ten cel. Jeszcze w listopadzie cieszyliśmy się, że aura nam sprzyja, w ostatnich dniach pogoda mocno dała się nam we znaki. Czekamy co przyniosą najbliższe tygodnie.

Tematem, który przewija się na każdej sesji rady powiatu jest stan dróg.

- Staramy się wychodzić naprzeciw oczekiwaniom naszych mieszkańców. W kończącym się roku na remonty cząstkowe wydaliśmy prawie 1,4 miliona złotych, choć pierwotnie w budżecie zarezerwowaliśmy na ten cel około 300 tysięcy złotych. Powiat zarządza siecią 250 kilometrów dróg, to jak na samorząd, który wciąż boryka się z rosnącą liczbą zadań narzucanych odgórnie, spora liczba. Bez środków zewnętrznych samorządowi trudno byłoby przeprowadzić modernizacje nawierzchni. Powiat skutecznie sięgnął po dofinansowanie zewnętrzne. Tak było m.in. w przypadku remontu ważnego skrótu do Bierawy, gdzie powstała też nowa ścieżka rowerowa oraz bezpieczne, doświetlane przejście dla pieszych, pracujące z energii wiatrowej i słonecznej. Remontu doczekał się też fragment w Azotach, prowadzący m.in. do Grupy Azoty. Tutaj samorząd również postarał się o dofinansowanie inwestycji. W tym rejonie od lat prowadzone są modernizacje drogowe. Droga pod tamtejszymi wiaduktami jest teraz nowa, ale warto dodać, że wcześniej wyremontowano dojazd do wiaduktów od drogi wojewódzkiej, a także od podstaw zmodernizowano kluczowy odcinek od wiaduktów w stronę zespołu szkół i centrum osiedla. Podsumowując, wszystkie te remonty to mocno uczęszczane szlaki do Gliwic i na Śląsk. W tym roku w mieście powstały bezpieczne, doświetlane przejścia dla pieszych. Wcześniej wybudowano je na ulicy 1 Maja w Kędzierzynie, remontując przy okazji nawierzchnię drogi. Ale tego typu przejścia znajdziemy również na ulicy Piotra Skargi. Powiat zdobył na nie pieniądze z programu rządowego. Harmonogram prac zakładał m. in.: przebudowę przejścia dla pieszych wraz z całą infrastrukturą drogową, w tym z chodnikami oraz montaż nowego oświetlenia i wykonanie oznakowania. Nowego przejścia dla pieszych doczekała się również droga powiatowa Cisek-Bierawa w sąsiedztwie Gminnego Centrum Kultury i Rekreacji w Bierawie.